Al bijna 4 jaar, of bijna zolang als onze oudste naar de basisschool gaat, zit ik in het bestuur van diezelfde school. Sinds vorig jaar ben ik de voorzitter van het bestuur. Daarmee ben ik voorzitter van de oudervereniging die formeel onze school in stand houdt, en voorzitter van het bevoegd gezag dat de eindverantwoordelijkheid draagt voor de school en het onderwijs. Zelf werk ik in het voortgezet onderwijs, in een beleidsfunctie waar ik het enorm naar mijn zin heb. Ik staak zelf niet. Ik heb het zoals gezegd enorm naar mijn zin en ervaar geen werkdruk. Ik zie problemen in het onderwijs, maar vooral voor het basisonderwijs. De gebeurtenissen afgelopen weekend vond ik treffend voor de manier waarop de politiek probeert het onderwijsveld aan het lijntje te houden. We moeten met elkaar in gesprek over structurele maatregelen en daarbij passende structurele financiële middelen. Maar ondertussen hebben wij als vrijwilligersbestuur een rol te spelen tussen ouders en school, als bestuur voortgekomen uit de ene groep en tegelijk eindverantwoordelijk voor de tweede groep. Ik schreef het volgende over de gebeurtenissen die op vrijdagavond 1 november in een stroomversnelling raakten:
Vrijdagavond 1 november een eerste berichtje in de groepsapp van ons (vrijwilligers-)bestuur: 460 miljoen euro extra voor onderwijs en een linkje naar de NOS-website. Meteen ook de vraag: ‘Gaat de staking nu nog wel door?’.
Sinds
2017 hebben wij meermaals de keuze moeten maken hoe wij zouden reageren
op de aangekondigde stakingen. En dat is niet gemakkelijk voor een
vrijwilligersbestuur van een schoolvereniging. Wij zijn om te beginnen
ouder van één of meerdere kinderen op deze school, hebben vrijwel nooit
een achtergrond in het onderwijs en komen heel weinig in contact met
andere bestuurders. Toch zijn wij werkgever van een team van ca 30
mensen en beslissen bij elke stakingsoproep opnieuw of en hoe wij het
team willen steunen, en vervolgens of en hoe de lessen (deels) kunnen
doorgaan.
In aanloop naar 6 november hebben wij als bestuur
opnieuw besloten om achter ons team te gaan staan. De stakingsbereidheid
binnen onze school is groot, voor team, directie en bestuur is de
urgentie duidelijk, want wij worden geraakt door:
– Een groeiend lerarentekort:
Onze bovenformatieve inzet, bedoeld voor onderwijsontwikkeling en
duurzame kwaliteit van onderwijs, gaat op aan vervangingsuren; Een
onverwachte vacature aan het begin van het schooljaar is nog steeds niet
opgevuld. Er zijn geen belangstellenden te vinden; Bij kortdurende
vervanging zijn er geen (bevoegde) leerkrachten beschikbaar; Eigen
leerkrachten werken structureel extra om de gaten in de formatie op te
vangen zodat er geen klassen naar huis gestuurd hoeven te worden.
– Aantrekkelijkheid van het vak: De
onderbetaling van leerkrachten in het primair onderwijs; De hoge
werkdruk, onder andere door de verantwoordingslast en het grote
verantwoordelijkheidsgevoel; De toename van het lerarentekort door
beeldvorming rondom het leraarschap die niet gekanteld wordt, waarbij
werkdruk en beloning belangrijke ingrediënten zijn.
– Afname van de ruimte voor eigen onderwijskeuzes binnen de schoolvereniging: Eigen, financiële, middelen gaan, als we niet oppassen, naar ‘gewoon goed onderwijs’ in plaats van naar onze eigen onderwijskeuzes; Het risico dat ‘gewoon goed onderwijs’ straks alleen nog maar beschikbaar is voor diegenen die dat kunnen betalen.
Het
team willen we bovendien steunen omdat zij zich ontzettend betrokken
tonen en op allerlei manieren extra inzetten voor onze kinderen. Door
een tijdlang extra te willen werken om een vacature op te vullen. Door
extra te komen om ziekte van collega’s op te vangen. Door een arm om
elkaars schouder te slaan als dat even nodig is. Omdat we bovendien
trots zijn op de manier waarop het team dit doet, staan we zeker achter
hen.
Op maandag 28 oktober bekrachtigen we tijdens onze
maandelijkse bestuursvergadering de definitieve beslissing om door te
betalen en op dinsdag 29 oktober delen we dit, nogmaals, mee aan
vertegenwoordigers van het team. De directeur van de school stelt een
bericht op aan alle ouders om mee te delen dat de school dicht zal zijn
op 6 november. Mede namens team en bestuur vraagt hij om begrip van de
ouders.
Als bestuur van de vereniging weten we dat we ons in de
volgende ledenvergadering zullen moeten verantwoorden aan onze leden, de
ouders die op de stakingsdag thuis moeten blijven voor hun kinderen. We
vinden dat we ons besluit goed kunnen uitleggen.
Tot vrijdagavond 1 november: 460 miljoen extra voor het onderwijs en een linkje naar de NOS-website.
Meteen ook de vraag: ‘Gaat de staking nu nog wel door?’.
We
zijn verbaasd. Ineens is er geld. Maar is dit het geld waar we op
zitten te wachten? Gaat dit het verschil maken voor onze school, voor
onze kinderen en voor de kwaliteit van hun onderwijs? En hoe gaat het nu
verder. Kunnen we op deze termijn de beslissing om de school te sluiten
terugdraaien? Verwachten ouders dit, of rekenen zij inmiddels op een
‘vrije dag’?
Gaandeweg het weekend houden we de nieuwsberichten
goed in de gaten. De berichtgeving, maar ook via twitter wordt er veel
informatie gedeeld. We kijken bij de bonden, en letten op wat de PO-raad
ons aanbeveelt. We lezen het convenant en als iemand terugrekent hoe
weinig er van 460 miljoen overblijft op het niveau van de school of de
leerling. We app-en met elkaar, vragen onze directeur om raad, terwijl
het team onderwijl graag wil weten of ons standpunt voor 6 november
wijzigt. Het beeld wordt maar zo langzaam helderder dat we moeten
besluiten om de maandagochtend af te wachten alvorens we als bestuur ons
standpunt kunnen herzien of bekrachtigen. Dat het ontbreekt aan
structurele investeringen en dat wij dit betreuren is wel duidelijk,
maar mag, kan en gaat er nu gestaakt worden op 6 november? Onze
directeur communiceert aan team en ouders dat we pas maandag in de loop
van de dag kunnen communiceren over wat dit betekent voor de woensdag.
Maandagochtend 3 november is wel duidelijk dat de stakingsoproep weer helemaal terug op tafel is. Voor ons als bestuur volgt een laatste afstemming per whatsapp. Unaniem stemt het bestuur in met mijn voorstel om de staking nog steeds te steunen en aan het begin van de ochtend kan ik het bekrachtigde standpunt delen met de directeur en het team. Later op de ochtend krijgen alle ouders een mededeling via het ouderportaal dat de staking op 6 november toch door zal gaan. Het team maakt zich op voor een stakingsdag, het bestuur slaakt een zucht van verlichting. En de ouders? Die zijn in veel gevallen druk met het regelen van speelafspraakjes voor hun kinderen voor de vrije woensdagochtend.